Φραγκόσυκα ή σύκα της Μπαρμπαριάς;

Η γιαγιά μου η Μυρσίνη λάτρευε τους ξωτικούς καρπούς: χουρμάδες, λωτούς, φραγκόσυκα. Τη θυμάμαι κάθε καλοκαίρι στις Σπέτσες να μαζεύει  φραγκόσυκα και να τα καθαρίζει από τα αγκαθάκια τους μ' ένα μπουκέτο από πουρνάρια στην αυλή μας, με τα βότσαλα, ακριβώς μπροστά από την  εξώπορτα της  κουζίνας.  Μου άρεσε να επαναλαμβάνω τραγουδιστά την ονομασία τους στα γαλλικά "fruits de Barbarie", γιατί ο ήχος της με οδηγούσε κατευθείαν σε  φαντασιακά ταξίδια σε ερήμους με καμήλες και  Μπαρπερίνους, που όπως έλεγε η γιαγιά μου ήταν γίγαντες με τεράστια παραμορφωμένα χείλη που φορούσαν πολύχρωμα καφτάνια.

Τα φραγκόσυκα μας ήρθαν από το Μεξικό με την καραβέλα του Χριστόφορου Κολόμβου μαζί με πολλά άλλα φυτά. Στην αρχή  αποτελούσαν το κόσμημα των βοτανικών κήπων, πολύ γρήγορα όμως εξαπλώθηκαν σε όλη τη λεκάνη της Μεσογείου, ιδιαίτερα εκεί που το έδαφος είναι στεγνό και φτωχό.  Ήταν το πολύτιμο φυτό για την καταπολέμηση του σκορβούτου, καθώς έχει  άφθονη βιταμίνη C. Γι' αυτό στη γρήγορη εξάπλωσή του μαζί με τα πουλιά βοήθησε και ο άνθρωπος. 

Είναι το σύκο των Φράγκων, το "φραγκόσυκο", καθώς αυτοί προίκισαν τους τόπους απ' όπου πέρασαν με αυτό το φρούτο. Είναι όμως και το αγαπημένο φρούτο της Μπαρμπαριάς, καθώς το συναντάμε στα παζάρια των πόλεων του Μαρόκου και της Αλγερίας.

Η "μαρμελάδα φραγκόσυκου", όπως λένε όλοι όσοι τη γεύονται έχει αφροδισιακές ιδιότητες. Την καταγράφω λοιπόν, αναμένοντας το καλοκαίρι για την παρασκευή της.
1 κιλό φραγκόσυκα
800 γραμμάρια ζάχαρη
χυμός από 1/2 λάιμ
Ξεφλουδίζω τα φραγκόσυκα και τα περνώ από το μύλο των χορταρικών ( μεγάλες τρύπες) για να αφαιρέσω τα κουκούτσια. Βάζω τα φραγκόσυκα σε μια πιατέλα και προσθέτω τη ζάχαρη ανακατεύονται έτσι ώστε να πάει η ζάχαρη παντού. Βάζω την πιατέλα στο ψυγείο. Την επόμενη μέρα βάζω σε κατσαρόλα το μίγμα και μετρώ 15 λεπτά μετά την πρώτη βράση.
Διαλέγω φραγκόσυκα που έχουν το ίδιο χρώμα για μια εκτυφλωτικά πορτοκαλί μαρμελάδα.

Αγνοώντας τον Χάνσελ και την Γκρέτελ στο δάσος

Καθώς αντικρίζω από το παράθυρο του σπιτιού μου το Μαίναλο, δεν μπορεί να ξεκολλήσει το μυαλό μου  αυτό που έζησα και βίωσα εκείνο το καλοκαίρι, ανήμερα του Προφήτη Ηλία. 

Ήμουν στο πυκνό δάσος, μάζευα τσάι του βουνού και είχε αρχίσει να σουρουπώνει. Έπρεπε οπωσδήποτε να επιστρέψω στο σπίτι. Έβαλα γρήγορα το σακουλάκι με το τσάι, το ψαλιδάκι και το σπάγκο στο σακίδιο, όταν αντιλήφθηκα ότι το κινητό μου είχε για μια ακόμη φορά εγκαταλειφθεί στο αυτοκίνητο. Είναι κάτι που το παθαίνω πολύ συχνά, ίσως από τη λαχτάρα και τη βιασύνη μου να βρεθώ στα αγαπημένα μου μονοπάτια ή και από την επιθυμία μου για να απομονωθώ από τον κόσμο της πόλης. Αφού περπάτησα αρκετά πότε προς τα δεξιά, πότε προς τα αριστερά, πότε προς τα πάνω και πότε προς τα κάτω, ανακάλυψα ότι είχα χάσει τον προσανατολισμό μου. 

Δέντρα με βρύα. Αρχείο Τροφοσυλλέκτη

Για μια στιγμή  τα ένστικτα κυριάρχησαν: φόβος και πανικός. Δεν είχα τηλέφωνο, δεν είχα φακό, δεν είχα ειδοποιήσει κανέναν για το που θα ήμουνα. Ακούμπησα στον κορμό ενός δέντρου και προσπάθησα να θυμηθώ. Από το νου μου πέρασαν όλα τα τρομακτικά παραμύθια  με παιδιά εγκαταλελειμμένα στο δάσος, κακές μάγισσες και κακούς λύκους. Δεν είχα ρίξει ψιχουλάκια σαν τον Χάνσελ και τη Γκρέτελ, ούτε πετραδάκια.  Αναζήτησα στη μνήμη μου τις προσκοπικές μου εμπειρίες. Δεν είχα μαζέψει ξυλαράκια για να βάλω φωτιά, ούτε εξάλλου μπορούσα να κάνω  σηματάκια γιατί ήμουν μέσα στο δάσος χωμένη και κανένας δεν θα έβλεπε τον καπνό. Δεν ήμουν σίγουρη ότι θα έβρισκα τον πολικό αστέρα.
 Πήρα βαθιά ανάσα και κοίταξα γύρω μου. Στον κορμό του δέντρου που άγγιζα, αισθάνθηκα τα βρύα και τις λειχήνες να χαϊδεύουν την παλάμη μου.
Αυτό είναι! Τα βρύα των δέντρων είναι στο βορά! Τέντωσα τα χέρια μου στο πλάι: το δεξί μου χέρι προς τα βρύα, στον βορά, το αριστερό μου χέρι στο νότο, μπροστά είχα τη δύση και πίσω την ανατολή. Τράβηξα αποφασιστικά ανατολικά Είχα κάνει αρκετά βήματα όταν άκουσα το θόρυβο ενός αυτοκινήτου, σήκωσα το κεφάλι ψηλά και αντίκρισα την κορυφή ενός λεωφορείου. Επιτέλους, κατάφερα να σκαρφαλώσω ψηλά και να βγω στο δρόμο. Ήταν αδύνατο να καταλάβω ότι είχα κατέβει τόσο χαμηλά.

Κότες αυθεντικά αλανιάρες

Κοντά στο χωριό μου. Αρχείο Τροφοσυλλέκτη

Οι νύχτες πάντα είναι ιδιαίτερα θορυβώδεις στο χωριό: αλυχτίσματα αδέσποτων σκυλιών, παραπονιάρικα ουρλιαχτά τσακαλιών και γύρω στις 3 τη νύχτα, ακούγονται οι  φωνές του κόκκορα και της κότας, απ΄τα κοτέτσια στους κήπους και στις αλάνες. Τα απομεσήμερα του φθινοπώρου τα κακαρίσματα με ειδοποιούν να επισπεύσω τις αγροτικές εργασίες, λόγω της επικείμενης βροχής, πριν ακόμη σταθεί  το συννεφάκι πάνω από το κάστρο της Καρύταινας. Αυτές οι κότες είναι ελεύθερες, δεν ζουν στα βρώμικα πτηνοτροφεία με τις λάμπες. Αυτές οι κότες ξεχωρίζουν τη νύχτα από την ημέρα και τα γυρίσματα του καιρού. Δεν κάνουν αυγά κάθε μέρα στα μεγάλα κρύα του χειμώνα. Βόσκουν ειρηνικά μαζί με  πάπιες, γαλόπουλα, χήνες και κάνουν παρέα με σκύλους και γάτες.

Η γειτόνισσά μου λατρεύει τις κότες της. Τις αφήνει  να απολαμβάνουν την ελευθερία τους, να τριγυρίζουν τσιμπολογώντας σκουλήκια, καρπούς και σπόρια ακατάπαυστα στη μεγάλη αυλή της.  Πάντα  κάτι από το γεύμα της πηγαίνει στις  κότες της, ρύζι, ψωμί, ένα κομμάτι καρπούζι, σπόρια από τα πεπόνια και από τα κολοκύθια, φλούδες από τα αχλάδια και τα μήλα. Της αρέσει τ' απογεύματα να κάθεται στο σκαμνάκι της, στην αυλή του σπιτιού της και να μοιράζεται τον πασατέμπο της με τις αγαπημένες της "φίλες".

- Οι κότες εκτός από ελευθερία, θέλουν και περιποίηση, επαναλαμβάνει συνεχώς. Θέλουν χτένισμα για να μην πιάνουν ψείρες, καθαρό κοτέτσι για να μην αρρωστήσουν και φρέσκο νεράκι. Τα καλύτερα καλαμπόκια τα έχω για τις κότες μου, τονίζει με υπερηφάνεια, προσθέτοντας:

- Καμιά καλή νοικοκυρά δεν ταΐζει τις κότες της με αυτές τις έτοιμες τροφές, που  μαλακώνουν και κάνουν "ροζουλί" το κρέας τους.

-Είμαι περήφανη που γυαλίζουν τα φτερά τους από την καθαριότητα, που μου κάνουν κάθε μέρα αυγά, που είναι ζωηρές και κακαρίζουν ελεύθερες.

-Είναι αυθεντικά αλανιάρες! θέλουν 39 λεπτά βράσιμο στην ταχύβραστη για να φαγωθούν!