Η αισθητική των εσπεριδοειδών στον Κάμπο Χίου

Στον Κάμπο της Χίου εισήλθα από ένα στενό δρομάκι, μυστικό πέρασμα ανάμεσα σε υψηλούς μαντρότοιχους, που αιχμαλωτίζουν επαύλεις περασμένων εποχών και κάθε λογής δέντρα και φυτά, φανερώνοντας το πάθος που είχε καταλάβει τους άλλοτε κατοίκους του για την απόκτηση των πιο ωραίων και των πιο σπάνιων φυτών και δέντρων. Καθώς προχωρούσα οι καρποί των εσπεριδοειδών χάριζαν στο χώρο μια απίστευτη φωτεινότητα στη χρωματική γκάμα του κίτρινου, πορτοκαλί, κιτρινοπράσινου και πράσινου. Σηκώθηκα στις μύτες των ποδιών μου για να κόψω ένα μανταρίνι. Αφαίρεσα τη στιλπνή φλούδα του και δοκίμασα τον καρπό του. Ήμουν συνεπαρμένη από τις ευωδιές των εσπεριδοειδών που χώνονταν, έκαιγαν τα ρουθούνια μου κι' έφταναν μέχρι τα μηλίγγια μου.

Η πύλη της εισόδου στη μεγάλη έπαυλη άνοιξε μ΄έναν υπόκωφο θόρυβο. Το νερό έσταζε στα ρυάκια, το μαγγανοπήγαδο έτριζε από τον αέρα, λες κι' είχε αποτυπώσει πάνω του τα βογγητά των ζώων που το γυρνούσαν για να ποτιστεί ο κήπος. Είχα σαγηνευτεί από το ηχοτοπίο του Κάμπου. Ανέβηκα τις μεγαλοπρεπείς σκάλες της έπαυλης για να δω τις πέτρες  των κτισμάτων: κίτρινες, σταχτοκίτρινες, κόκκινες, βαθυκόκκινες έφεραν τα αποτυπώματα του χρόνου. 

Βρισκόμουν στην είσοδο της Λεκάνης της Μεσογείου, σ΄ ένα τόπο που άλλοτε ειρηνικά και άλλοτε βίαια Βυζαντινοί, Ενετοί, Γενουάτες, Οθωμανοί, Χιώτες άφησαν μια αισθητική που  παντρεύει την Ανατολή με τη Δύση.

Οι επαύλεις είναι το απόσταγμα του πλούτου και της ευμάρειας των Χιώτικων οικογενειών. Με εμπορικά δίκτυα στις τέσσερις γωνιές της γης, από την Οδησσό, στο Λιβόρνο, στη Μασσαλία, στο Μάντσεστερ και στο Λονδίνο, από το Πορτ Σάιδ, στην Καλκούτα, αλλά και στη Νέα Υόρκη, είχαν την εμπορική εκμετάλλευση του σταριού, του βαμβακιού, των υφασμάτων και των εσπεριδοειδών.
Η ιστορία των εσπεριδοειδών του Κάμπου, αναδεικνύεται σ' ένα δυναμικό εκθεσιακό χώρο στο "Citrus Memories", με προφορικές αφηγήσεις, έγγραφα, αντικείμενα από τους ανθρώπους που έζησαν εκεί.

Τα εσπεριδοειδή συμβολίζουν τη δύναμη, την αδάμαστη γοητεία της άγριας φύσης. 

Ο Κάμπος συμβολίζει την κυριαρχία του ιδιωτικού, την πολυτελή ζωή "εντός των τειχών",τον αδιαπέραστο κοσμοπολιτισμό και την εκκεντρικότητα μιας εποχής που ξεκινάει πριν από το Μεγάλο Πόλεμο και ολοκληρώνεται το 1947, όταν αναδύονται νέες συνήθειες, νέες κοινωνικές τάξεις, νέες αγορές.